Frankfurt Kitap Fuarı 2024: Elif Şafak’ın Vurguladığı „Umudun Eylemi“ Olarak Edebiyat ve Artan Katılımcı Sayıları ile Olumlu Bilanço
Frankfurt Kitap Fuarı’nın 76. yılında (16-18 Ekim 2024 tarihleri arasında), geçtiğimiz yıla göre uzman ziyaretçi sayısında yüzde 9 artış kaydedildi. Fuar, 131 ülkeden katılımcılarla 114.000 uzman ziyaretçiyi ağırlamayı hedefliyor (2023’te 105.000 ziyaretçi, 130 ülkeden gelmişti). Ayrıca, bu yıl fuarda 4.300’den fazla katılımcı yer alıyor ve bu, geçtiğimiz yıla kıyasla yüzde 7,5 oranında bir artışa tekabül ediyor (2023’te 4.000 katılımcı vardı). 19 Ekim 2024 Cumartesi günü için biletler tükenmiş durumda, ancak Pazar günü için hala online bilet bulunabilir. Fuarın hafta sonu biletleri sınırlı sayıda.
Bu yılki fuarın Literary Agents & Scouts Centre (LitAg) bölümünde 31 ülkeden 320 ajans yer aldı ve LitAg ile Publishers Rights Centre’da toplamda 593 masa satıldı (2023’te 588 masa). Fuarda ticareti yapılan önemli kitaplar arasında, hapsedilen Wall Street Journal muhabiri Evan Gershkovich’in anıları, Philippa Gregory’nin üç tarihi romanı ve Britanyalı yazar Naomi Ishiguro’nun fantastik üçlemesi „The Rainshadow Orphans“ bulunuyor.
Elif Şafak: „Edebiyat, Umudun ve Direnişin Eylemi Olmalı“
Frankfurt Kitap Fuarı’nın 15 Ekim Salı günü düzenlenen açılış basın toplantısında, Britanyalı-Türk yazar Elif Şafak, edebiyatın toplumsal önemini vurguladı. Şafak, edebiyatın „bir umut eylemi“ olması gerektiğini belirterek, „Bir direniş eylemi, ancak şiddetle değil, ortak insanlığımızı hatırlatma gücüyle“ dedi. Şafak, edebiyatın, sesi duyulmayanlara ses verebileceğini ifade etti: „Hikaye anlatma sanatı evrenseldir. Edebiyat, kenarda kalanı merkeze taşır ve insanlıktan çıkarılanlara insanlıklarını geri verir.“
Birleşmiş Milletler ile Frankfurt Kitap Fuarı’nın iş birliğiyle düzenlenen bir başka etkinlikte, yazar Corinna Kulenkamp da hikaye anlatmanın bir insan hakkı olduğunu, ancak bu dönemde bunun bir insanlık görevi haline geldiğini vurguladı.
Frankfurt Kitap Fuarı Direktörü Juergen Boos ise fuarın sadece bir yayıncılık platformu olmadığını, aynı zamanda demokratik bir tartışma platformu olduğunu belirtti: „Burada mesele kimin sesi daha gür çıkıyor değil, birbirimizi dinlemek. Fikirlerin paylaşılmasına ve diğer görüşlere saygılı bir şekilde yaklaşmaya odaklanıyoruz. Frankfurt’un fikri bu. Kitap fuarı, barışçıl ve demokratik bir tartışma platformudur.“
Bu hafta fuarda yer alan uluslararası yazarlar arasında, „Sapiens“ kitabının yazarı Yuval Noah Harari, Filipinli yazar ve belgeselci Patricia Evangelista ve bu yılki Alman Yayıncılar Birliği Barış Ödülü sahibi Anne Applebaum da bulunuyor.
İtalya onur konuğu olarak bu yıl Roberto Saviano, Donatella di Pietrantonio, Antonio Scurati, Francesca Melandri, Igiaba Scego gibi 90’dan fazla yazarla fuarda temsil ediliyor. İtalyan Yayıncılar Birliği (AIE) de geniş kapsamlı bir uzman programı organize etti.
Yoğun İlgi Gösterilen Uzman Programları: „Büyük Kitap İşinden Büyük Yazar İşine“
Fuar alanındaki sahnelerde uluslararası uzmanlar ve fikir liderleri, yayıncılık sektöründeki değişimi tartıştı. Hachette UK ve Hachette Book Group US CEO’su David Shelley, yayıncılığın „büyük bir kitap işinden“ „büyük bir yazar işine“ dönüştüğünü vurguladı. Copyright Clearance Center CEO’su Tracey Armstrong ise yapay zekanın kullanımında telif haklarını korumak için sorumlu çözümler geliştirmenin önemine dikkat çekti. Çocuk ve gençlik kitapları bestseller yazarı Cornelia Funke ise dünyadaki krizler ve artan kutuplaşmaya rağmen sevgi ve hoşgörü içeren uluslararası hikayeler anlatmanın önemine değindi.
Uzman programlarının diğer odak noktaları arasında sürdürülebilirlik, edebiyat çevirisi ve sesli kitap pazarı yer aldı. Sesli kitap anlatıcısı ve oyun yazarı Richard Armitage, sesli kitap anlatımında insan faktörünün önemine dikkat çekerek, yapay zeka seslerinin hikayeleri insan kadar canlandıramayacağını söyledi.
Fuar boyunca birçok panelde ele alınan #BookTok trendi, edebiyat alanında yeni bir hayran kültürü dönemini başlattı. Fuar, bu durumu yeni 1.2 numaralı salonuyla yansıtıyor; burada Yeni Yetişkin (New Adult), romantik-fantastik (Romantasy), karanlık üniversite (Dark College) ve fantezi kitaplarına odaklanılıyor.