„Menschen zu verbinden ist heute eine politische Aufgabe“ – Frankfurt Buchmesse 2025 im Zeichen von Dialog, Kultur und Verantwortung
Die 77. Frankfurter Buchmesse (15.–19. Oktober 2025) steht ganz im Zeichen der Begegnung, des Dialogs und der gesellschaftlichen Verantwortung. In einer Zeit globaler Konflikte und wachsender Polarisierung zeigt die Messe, dass Literatur Brücken schlagen kann – zwischen Kulturen, Meinungen und Menschen.
Direktor Juergen Boos betonte bei der Eröffnung die zentrale Rolle der Messe:
„Die Frankfurter Buchmesse verbindet Menschen. In einer Welt, in der Grenzen wieder an Bedeutung gewinnen, ist die Fähigkeit, Brücken zu bauen, zu einer politischen Aufgabe geworden. Dieser Aufgabe stellen wir uns jedes Jahr – in diesem Jahr mit besonderer Dringlichkeit.“
Das neu gestaltete Eröffnungsevent würdigte das diesjährige Gastland Philippinen, das unter dem Motto „Fantasie beseelt die Luft“ auftritt. Die philippinische Senatorin Loren Legarda erinnerte in ihrer Rede an den Nationalhelden José Rizal: „Er war kein Krieger mit einem Schwert, sondern ein Schriftsteller mit einem Stift – seine Vorstellungskraft war seine stärkste Waffe.“
Auf der neuen Centre Stage diskutierten hochkarätige Gäste über die Rolle der Kultur in Krisenzeiten:
Friedensnobelpreisträgerin Maria Ressa, Ex-NATO-Generalsekretär Jens Stoltenberg, der palästinensische Buchhändler Mahmoud Muna und Bundesjustizministerin Dr. Stefanie Hubig beleuchteten Themen wie Meinungsfreiheit, Demokratie und Menschenrechte. Hubig erklärte: „Kultur und Literatur sind das Rückgrat der Demokratie. Sie geben den Menschen Stimme und Halt.“
Ein weiteres zentrales Thema der Messe war die Künstliche Intelligenz. In zahlreichen Panels diskutierten Vertreter*innen der internationalen Buchbranche über Chancen und Risiken für Kreativität, Urheberrecht und Wahrheit. Melissa Fleming, Kommunikationschefin der Vereinten Nationen, warnte: „Deepfakes bedrohen die öffentliche Wahrnehmung – wir müssen lernen, zwischen Fakt und Fiktion zu unterscheiden.“
Neben den politischen Themen stand auch die Rolle von Frauen im Verlagswesen im Fokus. Führungspersönlichkeiten wie Perminder Mann (Simon & Schuster) und Chantal Restivo-Alessi (HarperCollins) forderten mehr Gleichberechtigung in der Branche. „Frauen führen oft, bevor sie offiziell die Position haben – jetzt ist es Zeit, sie sichtbar zu machen“, sagte Tracey Armstrong (Copyright Clearance Center).
Mit einem vielfältigen Programm aus Literatur, Musik und Debatten zeigt die Frankfurter Buchmesse 2025, dass Geschichten mehr sind als Worte – sie sind Wege des Verständnisses und Zeichen der Hoffnung.
“Frankfurt Kitap Fuarı insanları ve kültürleri birleştiriyor.”
Frankfurt Kitap Fuarı 2025: Hikâyelerin ve Diyaloğun Gücü
Dünyanın en büyük yayıncılık buluşması olan 77. Frankfurt Kitap Fuarı (15–19 Ekim 2025), bu yıl “insanları birleştirmek” temasıyla kapılarını açtı. Artan küresel gerilimler ve savaşların gölgesinde gerçekleşen fuar, hem edebiyat hem de siyaset dünyasından güçlü sesleri bir araya getiriyor.
“İnsanları Birleştirmek Artık Politik Bir Görev”
Frankfurt Kitap Fuarı Direktörü Juergen Boos, fuarın ruhunu şu sözlerle özetledi:
“Son aylarda kendimize şunu sorduk: Bizi biz yapan nedir? Cevap açık — Frankfurt Kitap Fuarı insanları birleştirir. Sınırların yeniden güç kazandığı bir dünyada, birleştirme yeteneği artık politik bir sorumluluk haline geldi. Biz de bu sorumluluğu her yıl yeniden üstleniyoruz.”
Bu yılki açılış, konuk ülke Filipinler’in teması ‘Fantezi havayı besler’ sloganından esinlenerek, edebiyat ile müziği buluşturan etkileyici bir törenle gerçekleştirildi. Törende Kültür Bakanı Wolfram Weimer, Hessen Eyalet Eğitim Bakanı Armin Schwarz, Frankfurt Belediye Başkanı Mike Josef ve Filipinler Senatörü Loren Legarda konuşma yaptı. Legarda, “Bizim kahramanımız bir savaşçı değil, kalemiyle halkını özgürleştiren bir yazardı. Hayal gücü bizim en güçlü silahımızdır.” sözleriyle edebiyatın toplumsal rolünü vurguladı.
Kültür, Siyaset ve Teknoloji Aynı Sahneye Çıkıyor
Fuarın yeni alanı “Centre Stage”, bu yıl kültür politikaları ve fikir özgürlüğü konularına odaklanıyor.
“Frankfurt Calling” adlı panel serisinde Nobel Barış Ödülü sahibi Maria Ressa, eski NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve Filistinli yazar Mahmoud Muna, savaş, demokrasi ve ifade özgürlüğü üzerine tartıştı. Muna, “İnsanlar konfor alanlarından çıkmalı ve bakış açılarını zorlayan kitaplar okumalı,” dedi.
Federal Adalet Bakanı Dr. Stefanie Hubig ise konuşmasında, demokratik değerlerin korunmasında kültürün gücüne dikkat çekti: “Edebiyat, özgür toplumun en eski savunma hattıdır. Kitaplar, insanlara yalnız olmadıklarını hatırlatır.”
Yapay Zekâ ve Yayıncılığın Geleceği
Bu yılın bir diğer odağı yapay zekâ (AI) oldu. Fuarın profesyonel programında yayınevleri, sesli kitap üreticileri ve teknoloji şirketleri, yapay zekânın telif hakkı, yaratıcılık ve güvenilir bilgi üzerindeki etkilerini tartıştı.
Börsenverein Başkanı Karin Schmidt-Friderichs, “Yapay zekâ fırsatlar kadar riskler de getiriyor. En büyük görevimiz, yazarların haklarını korumak,” dedi.
Birleşmiş Milletler İletişim Direktörü Melissa Fleming ise “Derin sahte (deepfake) içerikler, gerçeğin kendisiyle rekabet ediyor. Okuryazarlık artık sadece kitapla değil, bilgiyle sınav veriyor,” uyarısında bulundu.
Eşitlik ve Kadın Liderliği Öne Çıktı
Frankfurt Kitap Fuarı, yayıncılıkta kadın liderliğini de gündeme taşıdı.
Simon & Schuster CEO’su Perminder Mann ve HarperCollins Dijital Direktörü Chantal Restivo-Alessi, sektördeki fırsat eşitsizliklerine dikkat çekti.
Copyright Clearance Center Başkanı Tracey Armstrong, “Kadınlar çoğu zaman unvansız liderlik yapıyor. Artık görünürlük zamanı,” dedi.
Filipinler’den Renkli Kültürel Katılım
Onur Konuğu Filipinler, edebiyatı müzik, sinema ve mimariyle harmanlayan canlı bir program sundu. Frankfurt şehir merkezindeki “Jeepney Journey” etkinliği binlerce ziyaretçiyi ağırladı. Renkli sahnede Filipinli ve Alman sanatçılar konserler verdi, yazarlar kitaplarını imzaladı.
Sonuç: Edebiyat Köprü Kuruyor
Üç gün içinde 125 ülkeden 115 binden fazla profesyonelin katıldığı fuar, bu yıl da yayıncılığın kalbinin Frankfurt’ta attığını gösterdi.
Juergen Boos, fuarı şu sözlerle özetledi:
“Frankfurt Kitap Fuarı, hikâyelerin insanları bir araya getirdiği bir köprü. Edebiyat, farklılıkları anlamanın ve yeni bir geleceği hayal etmenin en güçlü yolu.”
Frankfurter Buchmesse 2025, Opening der Frankfurter Buchmesse 2025 im Congress Center Messe Frankfurt (CMF) – Saal Harmonie
Mit: Karin Schmidt-Friderichs, Vorsteherin des Börsenvereins des Deutschen Buchhandels Juergen Boos, Direktor Frankfurter Buchmesse Mike Josef, Oberbürgermeister der Stadt Frankfurt am Main Armin Schwarz, Hessischer Minister für Kultus, Bildung und Chancen Dr. Wolfram Weimer, Staatsminister für Kultur und Medien Loren Legarda, Senatorin der Republik der Philippinen Als literarische Redner*innen für den Ehrengast treten die Poetinnen Marjorie Evasco, Mookie Katigbak-Lacuesta und Merlie M. Alunan auf. freier Fotograf ,Zino Peterek Copyright Frankfurter Buchmesse
#FrankfurterBuchmesse #FrankfurtKitapFuarı #MenschenUndKulturen #İnsanlarVeKültürler #KulturVerbindet #KültürBuluşması #DialogDerKulturen #KültürlerarasıDiyalog #LiteraturBewegt #EdebiyatBirleştirir #WorteDieVerbinden #BağlayanKelimeler #Frankfurt2025