‘Almanya’da her yıl yeni eğitim-öğretim yılı başlarken, gündeme gelen en önemli konulardan biri boş kalan çıraklık yerleri ve mesleki eğitim yapmak isteyen gençlerin yer bulma zorluklarıdır. Bertelsmann Vakfı ve Alman Ekonomi Enstitüsü’nün (IW) yaptığı ortak gençlik ve işletme anketi, bu sorunun altında yatan nedenlerden birinin de iletişim eksikliği olduğunu ortaya koyuyor.‘
Yeni eğitim-öğretim yılı başlarken, boşta kalan çıraklık pozisyonları ile mesleki eğitim yeri bulamayan mezunlar arasındaki fark yeniden gündeme geliyor. Gençler ve işletmelerin sıklıkla birbirini bulamamasının birçok nedeni var. Bu nedenlerden biri de iletişimdir: Şirketler, genç hedef kitlelerin kullandığından farklı mesleki yönlendirme fırsatları ve sosyal medya platformları kullanıyor. Almanya’da mesleki eğitimdeki açık büyümeye devam ediyor. Son olarak, 73.000’den fazla çıraklık pozisyonu doldurulamazken, aynı zamanda 63.000’den fazla genç mesleki eğitim yeri bulamadı. 2023/24 eğitim yılında şirketlerin yaklaşık yüzde 44’ü çıraklık pozisyonlarını ya kısmen ya da hiç dolduramadı. Buna rağmen, Almanya’daki her dört gençten biri, yeterli çıraklık pozisyonu olmadığını düşünüyor. Bu tutarsızlık, işletmelerin sunduğu eğitim imkanları ile gençlerin mesleki tercihlerinin bölge, meslek veya yeterlilik açısından sıklıkla örtüşmemesinden kaynaklanıyor. Bertelsmann Vakfı ve Alman Ekonomi Enstitüsü’nün (IW) yaptığı ortak gençlik ve işletme anketi, adaylar ve işletmelerin birbirini bulamamasında iletişimin de önemli bir rol oynadığını ortaya koyuyor.
Bilgi edinme yollarının önemi konusunda, işletmeler ve gençler büyük ölçüde hemfikir: Her iki taraf için de çevrimiçi iş ilanları en önemli rolü oynuyor, ardından Federal İş Ajansı aracılığıyla yönlendirme ve sosyal medya geliyor. Ancak sosyal ağların kullanımında dikkat çekici farklılıklar var: Instagram her iki taraf için de en popüler platform olsa da, işletmelerin yüzde 71’i çıraklık pozisyonlarını Facebook’ta duyururken, gençlerin sadece dörtte biri burada iş arıyor. Öte yandan, gençler sıklıkla YouTube (%47), WhatsApp (%38) ve TikTok (%30) kullanıyor – ancak şirketler bu kanalları çok daha az kullanıyor; örneğin YouTube’u sadece yüzde 18’i kullanıyor.
Araştırmanın yazarları, „Sosyal medya üzerinden çıraklık yeri pazarlaması iyileştirme potansiyeline sahip. Şirketler, daha fazla potansiyel aday ulaşabilmek için iletişimlerini gençlerin medya kullanım alışkanlıklarına daha fazla uyarlamalı,“ tavsiyesinde bulunuyor. Ayrıca, analog iletişimde de dikkatli bir göz atmak faydalı olabilir: Özellikle düşük eğitim düzeyine sahip gençler, gazetelerdeki iş ilanlarını veya okullardaki „duyuru panolarını“ şirketlerden daha sık kullanıyor.
Okul Diplomasının Önemi Farklı Değerlendiriliyor
Anket verileri, başka bir ilginç farklılığı da ortaya koyuyor: Şirketlerin yaklaşık üçte biri, bir çıraklık pozisyonunu doldururken kişisel yeteneklerin resmi diplomalardan daha önemli hale geldiğini belirtirken, gençlerin sadece yarısı bu görüşü paylaşıyor. Bu, büyük bir fırsat sunuyor: „Gençler, düşük notlara sahip olsalar bile, başvuru yapmaktan vazgeçmemeli ve güçlü yanlarına güvenmelidir. Şirketler, ilanlarında kişisel yeteneklerin önemini vurgulayarak adayları başvuru yapmaya teşvik edebilir,“ diyor mesleki eğitim uzmanı Clemens Wieland.
İstekler ve Gerçeklik Bazen Farklılık Gösteriyor
Mesleki yönlendirme formatları konusunda da şirketler ve gençler daha iyi uyum sağlayabilir. Her iki taraf da stajların önemini en üst sırada değerlendiriyor. Ancak gençlerin yüzde 88’i işletme gezilerini önemli bulurken, ankete katılan şirketlerin sadece yarısı bu fırsatı sunuyor. Ayrıca, sınıfta mesleki elçiler, okul işbirlikleri veya meslek fuarları gibi konularda gençlerin talepleri ve şirketlerin sunduğu olanaklar arasında büyük farklılıklar var. IW’de Mesleki Yeterlilik ve İş Gücü Kümesi Başkanı Dirk Werner, „Mesleki yönlendirme konusunda daha yapılacak çok şey var: Küçük ve orta ölçekli işletmeler her formatı sunamasa da, sadece bir veya iki ek tedbirin uygulanması bile daha fazla başvuruya yol açabilir. Çaba açısından, okullarla sürekli bir ortaklık kurmak da faydalıdır,“ diye vurguluyor.
Olumlu bir işaret olarak, gençlerin ve şirketlerin yüzde 80’inden fazlası, mesleki eğitimi iyi bir kariyer temeli olarak görüyor. Ayrıca, iyi bir çalışma ortamı, ilgi çekici görevler, güvenli bir gelecek ve iş hayatında kendini geliştirme fırsatları gibi faktörler konusunda da geniş ölçüde hemfikirler. Gençlerin yüzde 60’ı, mesleki eğitim ile elde edilen kazançların „iyi bir yaşam“ için yeterli olduğunu düşünüyor. Ancak yine de birçok kişi takdir eksikliği hissediyor: Şirketlerin ve gençlerin yaklaşık yarısı, çift yönlü eğitimin toplumsal olarak yeterince takdir edilmediği görüşünde. Bu konuda, politika, ekonomi ve okulların birlikte çalışması gerekmektedir.
Meslek Fuarları, gençlerin ve şirketleri biraraya gelmeleri ve bir birlerini tanımaları için önemli bir fırsat