in neuer Bericht des Umweltbundesamtes (UBA), erstellt von der Bundesanstalt für Materialforschung und -prüfung (BAM), zeigt: Neuartige Materialien (Advanced Materials, AdMa) wie Perowskit, Quantum Dots, Graphen oder Carbon Nanotubes könnten künftig eine Schlüsselrolle bei Energiegewinnung, -speicherung und -einsparung spielen.
Die Vorteile reichen von höchster Leitfähigkeit über beste Wärmedämmung bis hin zu Synergieeffekten in Kombination. Doch die Studie warnt auch vor Herausforderungen: Hoher Ressourcen- und Energiebedarf bei der Herstellung, potenzielle Risiken für Gesundheit und Umwelt sowie Probleme beim Recycling, etwa durch leitfähigen Staub oder schwer rückgewinnbare Schadstoffe wie Blei.
Der Bericht „Advanced materials for the energy transition“ (UBA TEXTE 83/2025) von Xenia Knigge und Jörg Radnik bietet einen ersten systematischen Überblick und unterstreicht den Forschungsbedarf, damit Innovation und Nachhaltigkeit Hand in Hand gehen.
UBA Raporu: Enerji Dönüşümünde Yeni Nesil Malzemeler
Geleceğin Malzemeleri
Almanya Çevre Ajansı’nın (UBA) görevlendirmesiyle Federal Malzeme Araştırma ve Denetim Kurumu (BAM), enerji dönüşümünde kullanılabilecek yeni nesil ileri malzemeleri (Advanced Materials, AdMa) inceledi. Bu malzemeler, belirli özellikler için özel olarak tasarlanmış yapılar olup enerji üretimi, depolaması ve tasarrufu için giderek daha fazla önem kazanıyor.
Öne Çıkan On Malzeme
Rapor, bugün kullanılan ya da araştırma aşamasında olan birçok malzeme arasından özellikle on tanesini vurguluyor: Perovskit, Quantum Dots, CIGS, Aerogeller, İridyum Oksit, Metal-organische Gerüstverbindungen (MOFs), Hard Carbon, MXene, Grafen ve türev 2D malzemeler (GR2M), Karbon Nanotüpler (CNT).
Büyük Potansiyel, Yeni Riskler
Bu malzemelerle yüksek verimlilik, üstün ısı yalıtımı ve güçlü iletkenlik sağlanabiliyor. Ancak insan sağlığı ve çevre üzerindeki etkileri henüz yeterince araştırılmış değil. Bazı üretim süreçleri yüksek enerji ve hammadde tüketiyor, bazılarında ise tehlikeli maddeler kullanılıyor. Özellikle geri dönüşümde zorluklar öne çıkıyor: CNT içeren malzemelerin parçalanmasıyla zararlı lifler veya makineleri bozan iletken toz oluşabiliyor, perovskitlerdeki kurşunun güvenli biçimde geri kazanılması güçleşiyor.
İlk Kapsamlı Değerlendirme
UBA’ya sunulan rapor, enerji dönüşümünde ileri malzemelerin sunduğu fırsatlar ile potansiyel sağlık ve çevre risklerine dair ilk kapsamlı bakışı sunuyor. Araştırmacılar, bu alanda daha derinlemesine çalışmalar yapılmasının şart olduğunu vurguluyor.
Kaynak: UBA TEXTE 83/2025 – “Advanced materials for the energy transition” (yazarlar: Xenia Knigge, Jörg Radnik, BAM).
#UBA #BAM #AdvancedMaterials #Energiewende #Nachhaltigkeit #Innovation #Perowskit #Graphen #CarbonNanotubes #Çevre #EnerjiDönüşümü #YeniMalzemeler