UNESCO, 2024 Yılında 19 Kültürel Geleneği İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Olarak Tanıdı

UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Miras Hükümetlerarası Komitesi, bu yılki toplantılarında 17 kültürel geleneği “İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi”ne dahil etti ve iki geleneği “Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi”ne aldı. Kararlar, Paraguay’ın başkenti Asunción’da 7 Aralık 2024’e kadar sürecek oturumlarda alındı.

UNESCO’nun bu çalışmaları, dünya genelindeki kültürel çeşitliliği koruma, tanıtma ve gelecek nesillere aktarma çabalarının bir parçası olarak büyük önem taşıyor. Bu yıl listelere eklenen gelenekler, sadece tarihi ve kültürel değerleri yansıtmıyor, aynı zamanda toplumsal bağların ve sürdürülebilirliğin bir parçasını oluşturuyor.

2024’te Listeye Eklenen Kültürel Miraslar

Bu yıl listeye dahil edilen kültürel uygulamalar arasında şunlar bulunuyor:

• Henna Ritüelleri: Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da kadınlar arasında estetik ve sosyal bir pratik olarak uygulanan kına geleneği.
• Pysanka Yumurtaları: Ukrayna ve Estonya’nın geleneksel yumurta süsleme sanatı.
• Guarania Müziği: Paraguay’ın ruhunu yansıtan ve ulusal kimliği ifade eden bir müzik türü.
• Halep Sabunu: Suriye’nin geleneksel el yapımı sabun üretimi.
• Tom Yum Kung: Tayland mutfağının sembolü olan ekşi ve baharatlı çorba hazırlama sanatı.
• Portekiz Binicilik Sanatı: Portekiz’in geleneksel binicilik kültürü.
• Kovačica Naif Resmi: Sırbistan’ın özgün halk sanatı.
• Taif Gülü Ritüelleri: Suudi Arabistan’da gül yetiştiriciliği ve özütleme süreçlerini içeren kültürel pratik.

Acil koruma listesine alınan gelenekler ise şunlardır:

• Wosana Ritüeli (Botswana): Geleneksel bir şifa ve topluluk birliği ritüeli.
• Reog Ponorogo (Endonezya): Renkli kostümleriyle bilinen teatral sahne sanatı.

Almanya’nın UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Katkıları

Almanya, 2013 yılında UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Miras Sözleşmesi’ne katıldı. O tarihten bu yana kültürel miras unsurlarını koruma ve uluslararası platformda tanıtma çabalarını sürdürmektedir. Almanya’nın listeye dahil edilmiş bazı önemli kültürel miras unsurları:

• Alman Fırıncılık Kültürü: Dünyanın en geniş ekmek çeşitliliğine sahip ülkelerinden biri olan Almanya’nın fırıncılık geleneği.
• Org Yapımı ve Org Müziği: Geleneksel Alman org yapımı ve bu enstrümanın dini ve kültürel etkinliklerdeki önemi.
• Blaudruck (Mavi Baskı): Geleneksel tekstil boyama sanatı. Almanya, bu zanaatı Avusturya, Çekya ve Slovakya ile birlikte listeye dahil ettirmiştir.
• Korolarla Toplu Şarkı Söyleme Geleneği: Sosyal bağları güçlendiren bu kültürel uygulama, Almanya’da müzik eğitimiyle destekleniyor.
• Karneval Geleneği: Renkli karnaval festivalleri ve geleneksel törenleriyle bilinir.

Almanya, ayrıca UNESCO’nun komitesinde aktif bir rol oynayarak diğer ülkelerin kültürel miraslarının korunmasına destek veriyor.

Türkiye’nin UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Katkıları

Türkiye, UNESCO’nun Somut Olmayan Kültürel Miras Sözleşmesi’ne 2006 yılında taraf olmuş ve bugüne kadar birçok önemli kültürel mirasını listeye dahil ettirmiştir. Türkiye’nin bu listedeki unsurları, zengin bir kültürel çeşitliliği yansıtmaktadır:

• Ebru Sanatı: Türk kâğıt süsleme sanatı, geleneksel zanaat ve estetik bir ifade biçimi.
• Mehter Geleneği: Osmanlı İmparatorluğu’na dayanan ve dünyanın ilk askeri bandosu olarak bilinen gelenek.
• Nevruz: Baharın gelişini kutlayan çok uluslu bir başvuru ile UNESCO listesine alınmıştır.
• Türk Kahvesi Geleneği: Hazırlama ve sunum ritüelleriyle tanınan bir kültürel ikon.
• Dede Korkut Hikayeleri: Türk halk hikayesi anlatıcılığı ve sözlü gelenek.
• Karagöz ve Hacivat: Geleneksel Türk gölge oyunu.
• Aşık Kültürü: Halk şiiri ve müzikle birleşen bu sözlü gelenek, sosyal bağların güçlendirilmesinde önemli bir rol oynar.
• Zeybek: Ege Bölgesi’nin karakteristik halk dansı.

Türkiye, aynı zamanda UNESCO’nun geleneksel sağlık, halk sanatı ve mutfak kültürüne yönelik projelerinde aktif bir katılım sergilemektedir.

UNESCO’nun Kültürel Mirası Koruma Çabaları

UNESCO’nun 2003 yılında kabul edilen “Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi” bugüne kadar 183 ülke tarafından imzalanmıştır. Dünya çapında 700’den fazla kültürel miras unsuru bu kapsamda koruma altına alınmıştır. UNESCO, kültürel mirasın belgelenmesi, korunması ve tanıtılması amacıyla uluslararası iş birliğini teşvik etmekte ve her yıl düzenli olarak listelere yeni kültürel unsurlar eklemektedir.

Bu yıl alınan kararlar, dünya kültürel mirasının zenginliğini vurgulamak ve bu mirası gelecek nesillere aktarmak için önemli bir adım olmuştur.

#UNESCO2024 #SomutOlmayanKültürelMiras #KültürelÇeşitlilik #Pysanka #HennaRitüelleri #GuaraniaMüziği #HalepSabunu #TomYumKung #UNESCOTürkiye #UNESCOAlmanya #KültürelMirasListesi #UNESCOParaguay #KültürelKoruma #KültürelMirasUNESCO #GelenekselSanatlar #UNESCOKültür #SomutOlmayanMiras #Gelenekler #UluslararasıKültür #UNESCOEtkinlikleri