22 Mart Dünya Tüberküloz Günü: “Evet! Tüberkülozu Bitirebiliriz”

“Ja! Wir können die Tuberkulose beenden: Bekennen, investieren, umsetzen”

Her yıl 24 Mart’ta kutlanan Dünya Tüberküloz Günü, dünya genelinde milyonlarca insanı etkileyen tüberküloz hastalığına dikkat çekiyor. Bu yılın teması ise:
“Ja! Wir können die Tuberkulose beenden: Bekennen, investieren, umsetzen – Evet! Tüberkülozu Bitirebiliriz: Söz ver, yatırım yap, hayata geçir.”
Küresel hedef, hastalığın 2030 yılına kadar sona erdirilmesi. Ancak bu hedefe ulaşmak için güçlü bir siyasi irade, yeterli finansman ve uluslararası iş birliği büyük önem taşıyor.

Tüberküloz, Mycobacterium tuberculosis bakterisinin neden olduğu, başta akciğerleri etkileyen bulaşıcı bir hastalıktır. Enfekte kişilerin öksürmesi veya hapşırmasıyla havaya yayılan damlacıklar yoluyla bulaşır. Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) göre, 2023 yılında Avrupa Bölgesi’nde yaklaşık 170.000 yeni vaka bildirildi. Küresel tüberküloz yükünün yalnızca %2,1’i bu bölgede görülse de, ilaç direnci açısından en çok etkilenen bölge olma özelliğini taşıyor.
Dünya genelindeki çoklu ilaç dirençli vakaların %21’i ve ileri derecede dirençli vakaların %37’si Avrupa Bölgesi’nde görülüyor.

Almanya genelinde ise 2023 yılında tüberküloz vakaları %10,4 artarak 4.481’e yükseldi. Özellikle çocuk vakalarında (%26 artış) ve rifampisin dirençli türlerde artış gözlemlendi. Uzmanlara göre bu artışın nedenlerinden biri, COVID-19 pandemisinin tanı ve tedavi süreçlerinde yol açtığı gecikmeler.

Saksonya’da Endişelendiren Artış

Saksonya Eyaleti’nde, 2024 yılında 123 akciğer tüberkülozu vakası kayıtlara geçti. Bu, 2023 yılına göre (%16 artışla) dikkat çekici bir yükselişe işaret ediyor. 100.000 kişide 3,0 vaka oranıyla eyalet, Almanya ortalamasının (3,6) altında kalsa da eğilim endişe verici.

Saksonya Sağlık Bakanı Petra Köpping, “Tüberkülozun kontrolü için sağlık dairelerini ve hekimleri desteklemeyi sürdürüyoruz. Önleme, en az tedavi kadar önemlidir,” diyerek bilinçlenme ve erken teşhisin önemini vurguladı.

Özellikle ilaçlara dirençli tüberküloz vakalarındaki artış, uzmanlarca kaygı verici bulunuyor. 2024 itibarıyla Saksonya’da bu vakaların oranı yaklaşık %9 seviyesinde.
Prof. Dr. Anna Kühne ve Prof. Dr. Dirk Koschel, tüberkülozun sadece tıbbi değil, aynı zamanda sosyal bir sorun olduğunu hatırlatıyor. Başarılı mücadele için kamu ve özel sektörün iş birliği, erken teşhis ve hastalara bireysel destek büyük önem taşıyor.

Tarihsel Not

24 Mart 1882’de Dr. Robert Koch, tüberkülozun etken maddesini keşfettiğini açıklamış ve bu buluşu sayesinde 1905 yılında Nobel Ödülü kazanmıştı. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), bu önemli keşfi anmak amacıyla her yıl 24 Mart’ı Dünya Tüberküloz Günü ilan etti.

Bilgi ve kaynaklar:
Tüberküloz hakkında hasta ve sağlık çalışanlarına yönelik çok dilli bilgi materyalleri için:
https://www.dzk-tuberkulose.de/patienten

#Welttuberkulosetag #DünyaTüberkülozGünü #Tuberkulose #Tüberküloz #Mycobacteriumtuberculosis #AkciğerTüberkülozu #Lungentuberkulose #Infektionskrankheit #BulaşıcıHastalık #Antibiotikaresistenz #AntibiyotikDirenci #MDRTB #ÇokluİlaçDirenci #WHO #DSÖ #Sachsen #Deutschland #Gesundheitsamt #SağlıkDairesi #Früherkennung #ErkenTeşhis #Prävention #Önleme #PetraKöpping #RobertKoch #DZIF #TüberkülozTedavisi #Tuberkulosebehandlung #Infektionsschutz #EnfeksiyonKontrolü #GlobalHealth #KüreselSağlık #Webinar #ECDC #Forschung #Araştırma #Impfstoff #AşıGeliştirme #KinderTuberkulose #ÇocukTüberkülozu #MultiresistenteTuberkulose #İlaçDirençliTBC